Luật doanh nghiệp 2014 những thay đổi đáng lưu tâm

Ngày 26/11/2014, Quốc hội đã thông qua Luật Doanh nghiệp năm 2014, có hiệu lực kể từ 01/7/2015. So với Luật Doanh nghiệp năm 2005, Luật Doanh nghiệp năm 2014 có 10 chương, 213 điều, tăng 41 điều, đã sửa đổi, bổ sung những quy định mới nhằm tháo gỡ những hạn chế, bất cập của luật cũ, tiếp tục tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, phù hợp với xu hướng chung của thế giới.

Những thay đổi trực tiếp đến các Doanh nghiệp và cá nhân, tổ chức đang chuẩn bị thành lập doanh nghiệp như sau:

1.Đăng ký kinh doanh
2.Thời gian cấp Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp

Theo quy định tại khoản 2 Điều 27 và khoản 3 Điều 31 Luật Doanh nghiệp 2014, thời hạn để cơ quan Đăng ký kinh doanh xem xét tính hợp lệ của hồ sơ Đăng ký Doanh nghiệp và cấp Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp, Đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp cho các loại hình Doanh nghiệp, đơn vị trực thuộc của Doanh nghiệp (chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh) được rút ngắn từ 5 ngày làm việc (theo luật Doanh nghiệp 2005) xuống còn 3 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ.

1.Nội dung Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp
Theo quy định tại Điều 29 Luật Doanh nghiệp năm 2014 thì nội dung Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp chỉ còn 4 nội dung chính (Luật Doanh nghiệp 2005 là 10 nội dung chính) là: Tên Doanh nghiệp và mã số Doanh nghiệp; địa chỉ trụ sở chính của Doanh nghiệp; thông tin chi tiết nhân thân của cá nhân là người đại diện theo pháp luật, chủ Doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh, thành viên Công ty và thông tin của thành viên tổ chức; vốn điều lệ của Doanh nghiệp.
Theo đó, luật Doanh nghiệp 2014 đã bỏ nội dung ngành, nghề kinh doanh; bỏ việc xác định vốn pháp định và chứng chỉ hành nghề. Điều này đã hiện thực hóa quyền tự do kinh doanh tất cả các ngành nghề mà pháp luật không cấm theo quy định tại Hiến pháp 2013. Đồng thời, khi có sự thay đổi ngành, nghề kinh doanh, Doanh nghiệp chỉ phải thông bảo với cơ quan Đăng ký kinh doanh để được bổ sung trong hồ sơ Đăng ký Doanh nghiệp mà không phải Đăng ký thay đổi nội dung Đăng ký kinh doanh để được cấp Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp mới như luật cũ. Điều này giúp cho các Doanh nghiệp không phải mất thời gian và thủ tục để chờ cấp lại Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp khi muốn bổ sung ngành nghề kinh doanh.

2.Con dấu của Doanh nghiệp
Trước đây việc cấp, sử dụng con dấu của Doanh nghiệp do Bộ Công an quy định, theo luật Doanh nghiệp 2014 tại Điều 44, Doanh nghiệp có quyền quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu của Doanh nghiệp. Thay vì phải Đăng ký với cơ quan công an như luật cũ, Doanh nghiệp chỉ cần thông báo mẫu dấu với cơ quan Đăng ký kinh doanh để đăng tải công khai trên cổng thông tin quốc gia về Đăng ký Doanh nghiệp. Quy định này giúp Doanh nghiệp đỡ phiền hà, tốn kém về chi phí, thời gian và phù hợp với xu thế chung của thế giới.

3.Mô hình quản trị Công ty Cổ Phần
Theo đó trên thế giới có nhiều mô hình quản trị Công ty cổ phần như: Mô hình hội đồng hai cấp, mô hình hội đồng một cấp. Ở Việt Nam trước đó đã quản lý Công ty cổ phần theo Luật Doanh nghiệp ban hành 2005. Theo đó, cấu trúc gồm: Đại hội đông Hội đồng quản trị, Giám đốc/tổng giám đốc và ban kiểm soát.

Nhưng tới mô hình tổ chức quản trị theo Luật Doanh nghiệp 2014 cấu trúc mô hình sẽ gồm Đại hội đồng cổ đông, hội đồng quản trị (thành viên, thành viên độc lập), Giám đốc/tổng giám đốc.

4.Điều kiện tiến hành họp Đại hội đồng Cổ đông Công ty
Theo quy định tại Điều 141 Luật Doanh nghiệp 2014, điều kiện tiến hành họp Đại hội đồng cổ đông chính thức thay đổi theo đúng thông lệ quốc tế khi giảm tỷ lệ dự họp từ 65% (luật Doanh nghiệp 2005) xuống còn 51%. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc họp Đại hội đồng cổ đông được tiến hành theo đúng kế hoạch của Doanh nghiệp, tránh tình trạng phải triệu tập lần thứ 2, lần thứ 3 do không đủ điều kiện.

5.Người đại diện theo pháp luật của Doanh nghiệp
Khác với luật Doanh nghiệp 2005, Điều 13 Luật Doanh nghiệp 2014 cho phép Công ty TNHH và Công ty cổ phần có thể tự quyết định, chỉ định một người đại diện theo pháp luật hoặc trong trường hợp cần thiết thì có quyền tự chủ quyết định việc có nhiều người đại diện theo pháp luật.

Số lượng, chức danh quản lý và quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của Doanh nghiệp được quy định cụ thể tại Điều lệ Công ty. Đây là quy định hoàn toàn mới mẻ, tạo thuận lợi cho Doanh nghiệp tận dụng được mọi cơ hội kinh doanh thông qua các đại diện theo pháp luật, đồng thời, gỡ rối cho Doanh nghiệp trong các trường hợp: người đại diện duy nhất không hợp tác, không thực hiện các yêu cầu của thành viên/cổ đông trong quá trình quản lý điều hành nội bộ cũng như giao dịch với bên ngoài Công ty.

6.Hợp nhất, sáp nhập Doanh nghiệp
Theo quy định tại Điều 194, 195 Luật Doanh nghiệp 2014, các Công ty có thể hợp nhất, sáp nhập vào nhau để tạo thành một Công ty mới mà không bắt buộc phải là “Công ty cùng loại” như quy định tại luật cũ. Quy định này là sự đổi mới quan trọng góp phần thúc đẩy thị trường mua bán doanh nghiệp đang hết sức sôi động hiện nay.

7.Điểm mới trong quản lý Doanh nghiệp Nhà nước
Luật DN 2014 bổ sung một chương hoàn toàn mới về Doanh nghiệp nhà nước. Đây là nội dung lâu nay chưa có luật nào quy định cụ thể. Trong đó, quy định về các lĩnh vực kinh doanh của nhà nước. Ngoài ra luật còn quy định về cơ cấu tổ chức quản lý và hoạt động, công bố thông tin định kỳ, công bố thông tin bất thường.

Bốn lĩnh vực Doanh nghiệp nhà nước được kinh doanh:

Doanh nghiệp cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội.
Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh.
Doanh nghiệp hoạt dộng trong lĩnh vực độc quyền tự nhiên.
Doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn, tạo động lực cho sự phát triển các ngành, lĩnh vực khác và nền kinh tế.